PROTEZY KOŃCZYN DOLNYCH
Protezy ortopedyczne kończyn dolnych są zaopatrzeniem protetycznym najczęściej wykonywanym w zakładach ortopedycznych. Pomimo bardzo prostej potocznej nazwy- proteza kończyny dolnej czy też proteza nogi- są to skomplikowane elementy. Odpowiednie dopasowanie do warunków fizycznych oraz aktywności osoby po amputacji bardzo często pozwala pacjentowi na powrót do normalnego funkcjonowania. W najprostszym zarysie proteza kończyny dolnej składa się z leja protezowego, stopy protezowej i adaptorów (proteza podudzia) oraz niezbędnych stawów: kolanowego- w przypadku amputacji na poziomie uda, oraz biodrowego i kolanowego- przy wyłuszczeniu w stawie biodrowym. W zależności od poziomu aktywności użytkownika technologia wykonania i zastosowane komponenty znacznie różnią się od siebie. Proces wykonania zaopatrzenia protetycznego powinien zacząć się od konsultacji, w czasie której protetyk rozpoznaje potrzeby pacjenta odnośnie tego, co chciałby robić po zaprotezowaniu. Badamy wówczas również cechy fizyczne użytkownika protezy jak waga, wymiary poszczególnych części ciała, zakres ruchu, towarzyszące schorzenia i wiele innych. Dopiero na podstawie takiego wywiadu protetyk określa najbardziej adekwatne rozwiązanie dla danej osoby.
Jak tworzona jest ortopedyczna proteza kończyny dolnej?
Kolejnym etapem wykonania protezy jest pobranie miary. Zazwyczaj odbywa się ono z użyciem specjalnych opasek gipsowych, którymi owijamy kikut, a doświadczony protetyk dodatkowo nadaje im kształt odpowiadający zmianom statycznym i dynamicznym kikuta. Na podstawie wykonanego odlewu zostaje następnie wykonany lej protezowy. Najpierw korzystamy ze specjalnych transparentnych płyt, które umożliwiają nam wykonanie tymczasowego leja. Ma on dwie zalety- do pewnego stopnia można go modyfikować oraz przez ściany leja widać stan kikuta (kontakt z lejem, miejsca obciążenia i odciążenia itp.). Kolejnym procesem jest połączenie leja protezowego z wybranymi komponentami. Wówczas można już wykonywać pierwsze kroki. W zależności od tego czy pracujemy z osobą, która wcześniej już używała protezy kończyn dolnych czy też z kimś, dla kogo jest to pierwszy kontakt z takim zaopatrzeniem, metodologia pracy jest inna. W przypadku gdy mamy do czynienia z osobą, która wcześniej nie używała protezy na pewno więcej czasu musimy poświęcić na instruktaż. W każdym przypadku należy zwrócić uwagę na obciążanie protezy, dopilnować aby kroki wykonywane przez obie kończyny były symetryczne (tej samej długości, taki sam kontakt obu stóp z podłożem). W trakcie kolejnych spotkań z protetykiem polegających na modyfikacji protezy kończyn oraz reedukacji chodu, powstaje proteza ostateczna, dopasowana do potrzeb i wymagań użytkownika.
