LEJE PROTEZOWE UDA

Możemy wyróżnić trzy główne grupy lejów protez uda:

1. Leje uda z pończochą kikutową i/lub miękkim wkładem

Lejek wykonany z tworzywa bądź żywicy, dodatkowo wewnętrznym wkładem jest miękki lej wykonany z materiałów o różnych twardościach . Ewentualnie zamiast miękkiego wkładu stosuje się pończochy kikutowe. Stosowany głównie dla mało aktywnych użytkowników. Wymagane dodatkowe zawieszenie protezy. Głównym miejscem podparcia na protezie jest guz kulszowy.

Zalety w/w leja:

- większa tolerancja na zmiany obwodowe kikuta,
- stosunkowo niska cena.

Wady w/w leja:

-słaba sterowność protezą,
- pojawiający się ruch wzdłużny kikuta względem leja protezy może powodować dyskomfort, otarcia, czy uszkodzenia tkanek miękkich kikuta,
- zaleganie płynów ustrojowych na szczycie kikuta,
- konieczność wykonania nieco krótszej protezy

2. Leje uda pełnokontaktowe

Lejek wykonany z tworzywa bądź żywicy. Kikut ma bezpośredni Kontakt ze ściankami wewnętrznymi leja protezowego. Stosowany głównie dla aktywnych i bardzo aktywnych użytkowników z ustabilizowanymi obwodami kikuta. Nie jest wymagane dodatkowe zawieszenie protezy. Podparcie protezy rozłożone rozłożone jest pomiędzy całością kikuta oraz na guzie kulszowym.

Zalety w/w leja:

- najlepsza sterowność i kontrola nad protezą,
- brak grawitacyjnego wydłużania się protezy, rotacji kikuta względem protezy,
- zwiększony zakres ruchomości w stawie biodrowym,
- przystępna cena

Wady w/w leja:

- niewielka tolerancja na zmiany obwodowe kikuta,
- konieczność korzystania z rękawów wspomagających wprowadzenie kikuta do leja protezy,
- możliwość powstawania otarć na wysokości krawędzi lej,
- czas zakładania protezy od 1,5 do 4 minut.

3. Leje uda pełnokontaktowe z komfortowym wkładem

Lejek wykonany z tworzywa bądź żywicy. Stosuje się wewnętrzny lej komfortowy wykonany z silikonu bądź żelu. System zawieszenia wykorzystuje zawieszenie na podciśnienie lub na zamek umieszczony na dnie leja. System odpowiedni jest dla każdej grupy użytkowników, nie wymagane jest dodatkowe zawieszenie protezy. Podparcie na protezie rozłożone jest częściowo na powierzchni kikuta oraz na guzie kulszowym.

Zalety w/w rodzajów leja:

- najbardziej wygodny i komfortowy rodzaj leja,
- dobre sterowanie protezą,
- dobry zakres ruchomości stawu biodrowego,
- niewielkie wydłużenie grawitacyjne protezy,
- brak rotacji kikuta względem leja protezy,
- znacznie poprawiona kondycja tkanek miękkich oraz naskórka kikuta,
- dzięki równomiernej kompresji kikuta poprawiona znacznie cyrkulacja płynów ustrojowych,
- można stosować przy kikutach urazowych, z przeszczepami, dla diabetyków,
- dosyć prosty i szybki proces zakładania i zdejmowania protezy.

Wady w/w rodzajów leja:

- nie są wskazane dla pacjentów z nadwrażliwością szczytu kikuta,
- przeciwwskazania przy ubytkach w tkance miękkiej, dużych fałdach skórnych
- początkowo przez pierwszy okres użytkowania wzmożony proces pocenia się kikuta,
- cena.

Osobnym zagadnieniem jest kształt górnej sekcji leja protezowego. Decyduje o nim protetyk opierając się na wiedzy i doświadczeniu biorąc pod uwagę wiele składowych. Dla zaakcentowania tylko tematu poniżej możecie znaleźć prosty i szybki podział:

Wyróżniamy trzy główne typy:

1. Lej o kształcie czworokąta tzw. czworokątny
2. Lejek z ujęciem guza kulszowego
3. Lejek typu MAS z ujęciem grzebienia kości kulszowej.
4. Spotyka się również hybrydy,połączenia w/w typów

Dzisiejsza protetyka kończyn to połączenie wieloletnich doświadczeń protetyków oraz najnowszych technologii i zdobyczy nauki. Protezy pozwalają dziś na wszelką aktywność fizyczną począwszy od podstawowych codziennych czynności, przez aktywności zawodowe, aż  uprawianie sportu. Wciąż ulepszane technologie zapewniają użytkownikom protez coraz większą wygodę w zależności od ich potrzeb i upodobań. Przykładem mogą być współczesne leje protezowe. Istnieje wiele możliwości i metod wykonania leja protezowego. Mogą być wykonane z tworzywa sztucznego lub żywicy, mogą posiadać wkłady z silikonu lub specjalnego żelu, mogą być wykonane ręcznie lub z użyciem specjalnego oprzyrządowania. Wynikiem tych wyborów jest lej protezowy wygodny i komfortowy, który daje pełną kontrolę nad protezą i zabezpiecza tkanki kikuta. Leje protezowe każdorazowo wykonywane są przez specjalistę protetyka, który bierze pod uwagę zarówno kształt i stan kikuta amputowanej kończyny jak i styl życia użytkownika. Pozwala to wykonać lej protezowy odpowiedni do stopnia aktywności fizycznej pacjenta, a tym samym zapewnić mu maksimum komfortu w życiu codziennym. Jest to bardzo istotne, ponieważ powrót do normalnej aktywności jest dla wszystkich pacjentów priorytetem. Nowoczesne leje protezowe charakteryzują się wysoką jakością użytych materiałów. Są lekkie, a ich noszenie nie powinno wiązać się z dyskomfortem. Podstawą dobrania odpowiedniego typu leja i metody jego wykonania jest zawsze wywiad z pacjentem.